Chăm sóc mẹ và bé luôn là mối quan tâm lớn đối với các gia đình chuẩn bị sinh hoặc đang nuôi con nhỏ. Sau khi sinh, sức đề kháng của mẹ vẫn còn yếu do trải qua cuộc chuyển dạ và mất máu, chưa kể đến nguy cơ biến chứng hậu sản trong thời gian nhạy cảm này. Do đó, khi bé yêu chào đời, mẹ mong muốn chăm sóc bé đúng cách để bé có thể bắt đầu tập thích nghi với môi trường bên ngoài. Vậy chăm sóc mẹ và bé sau sinh như thế nào? Hãy cùng GoonBB tham khảo nhé các mẹ!
Đối với mẹ sinh thường
Các mẹ sẽ chịu cơn đau trong lúc sinh con, nhưng khi bé chào đời thì các quy trình chăm sóc sẽ đơn giản hơn so với mẹ sinh mổ.
Mẹ sinh thường có thể xuất viện sau 24h đến 3 ngày tuỳ vào sự phục hồi và chỉ định của các bác sỹ. Khi về nhà các mẹ nên chú ý đên các vấn đề như là:
Tích cực cho bé bú theo nhu cầu và làm trống bầu ngực sau các cữ bú bằng cách vắt, hút hết sữa ra nếu bé không bú hết. Điều này sẽ giúp mẹ đảm bảo nguồn sữa cho con và phòng tránh tắc tia sữa. Bên cạnh đó, mẹ cần giữ vệ sinh bầu ngực trước và sau mỗi cữ bú sạch sẽ.
Sản dịch: thường có màu đỏ trong 4 ngày đầu tiên, sau đó chuyển sang màu nâu sẫm, nhạt dần rồi hết hẳn (thường là 2 – 4 tuần sau sinh). Để đảm bảo vệ sinh và an toàn, mẹ nên thay băng vệ sinh 5 giờ/ lần. Nếu thấy sản dịch có sự thay đổi về màu sắc, số lượng, mùi… thì mẹ nên đi khám bác sĩ ngay. Mẹ cần uống thuốc, các loại vitamin và khoáng chất theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Vết khâu tầng sinh môn: Vết khâu sẽ liền sẹo sau khoảng 7 ngày. Hằng ngày mẹ rửa và vệ sinh bằng betadin 3 lần/ngày. Lưu ý giữ cho vết thương luôn sạch và khô thoáng Sau khi được rút sonde tiểu, mẹ cố gắng đi đại tiện, tiểu tiện sau sinh càng sớm càng tốt. Nếu gặp khó khăn, mẹ nên chủ động nhờ hỗ trợ từ bác sĩ.
Mẹ không cần phải kiêng tắm, gội. Mẹ nên tắm bằng nước ấm, tắm nhanh trong vòng 5 – 10 phút ở nơi kín gió.
Mẹ không nên chốt cửa bên trong để người thân có thể hỗ trợ kịp thời. Một lưu ý nhỏ là mẹ không nên tắm và gội đầu cùng 1 lúc.Nếu mẹ có các biểu hiện như sốt, sản dịch thay đổi bất thường, vết khâu sưng tấy chảy dịch… mẹ cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
Chế độ dinh dưỡng cho mẹ sau sinh thường: Nhiều mẹ sau sinh có chế độ dinh dưỡng kiêng khem quá mức, có khi chỉ ăn lặp đi lặp lại một vài món mà được cho là tốt. Điều này không đúng khoa học và có thể ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của mẹ sau sinh.
Chế độ dinh dưỡng cho mẹ nên đảm bảo nguyên tắc:
Đảm bảo nhu cầu năng lượng 2200 – 2400 kcal/ngày. Mẹ ăn đầy đủ 4 nhóm chất (tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất). Ăn đa dạng thực phẩm, ăn chín, uống sôi. Mẹ nên uống đủ nhu cầu nước cho cơ thể (40ml/kg/ngày + thể tích sữa cho con bú). Mẹ không ăn các thức ăn tái sống, ôi thiu, thức ăn có thể làm mẹ bị dị ứng…, Mẹ không nên dùng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc là, trà, café…
Chăm sóc môi trường: Môi trường sống của mẹ cần đảm bảo an toàn và phù hợp: Nhiệt độ phòng vào mùa hè từ 26 – 28 °C, mùa đông ở mức 22 – 24°C. Các đồ dùng của mẹ như chăn, gối, ga giường… nên được thay 2 – 3 lần /tuần. Không khí trong phòng thông thoáng, không chứa chất độc hại (khói thuốc lá, khí gas…). Vệ sinh phòng ở, môi trường sống thường xuyên.
Chăm sóc vận động: Mẹ nằm tại giường trong vòng 6 giờ đầu sau sinh. Khi cảm thấy đủ khỏe, mẹ tập vận động tại giường sau đó đi bộ nhẹ nhàng (có người thân đi cùng). Sau đó mẹ có thể tập các bài tập nhẹ nhàng và phù hợp, tốt nhất là mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Đối với mẹ sinh mổ
Mẹ sau sinh mổ, cơ thể còn rất yếu và cần tĩnh dưỡng trong vài ngày. Mặt khác, việc chăm sóc vết mổ sau sinh cũng cần được đặc biệt quan tâm.
Chăm sóc sau sinh mổ:
Theo dõi tai biến thuốc: Sau sinh, mẹ cần theo dõi các tai biến từ thuốc gây tê, gây mê. Nếu mẹ thấy đau đầu, buồn nôn, khó thở, tê chân... không giảm sau 6 giờ, cần báo ngay cho nhân viên y tế.
Chăm sóc vết mổ:
Tại viện, mẹ sẽ được nhân viên y tế kiểm tra vết mổ thường xuyên để đảm bảo an toàn.
Mẹ cố gắng giữ vết mổ luôn sạch sẽ, khô thoáng. Khi về nhà, mẹ vệ sinh vết mổ bằng betadine 3 lần/ngày.
Nếu vết mổ đau nhiều, mẹ có thể uống thuốc giảm đau efferalgan 500mg (2 viên). Sau 6 giờ, mẹ có thể uống nhắc lại 1 lần, ngày không quá 4 lần.
Các vấn đề khác: Mẹ theo dõi và chăm sóc tương tự như sinh thường.
Chế độ dinh dưỡng:
Sau khi dừng dịch truyền, mẹ nên ăn nhẹ (cháo, súp) trong 12 giờ tiếp theo. Sau đó, mẹ có thể ăn cơm như bình thường.
Chế độ dinh dưỡng của mẹ cần đảm bảo các nguyên tắc giống như khi sinh thường.
Chăm sóc môi trường:
Môi trường sống của mẹ sau sinh mổ cần đảm bảo an toàn và phù hợp dựa trên các tiêu chí giống như cho mẹ sau sinh thường.
Chăm sóc vận động:
Những ngày đầu sau sinh, mẹ nên vận động theo hướng dẫn của bác sĩ.
Khi mẹ cảm thấy sẵn sàng và được bác sĩ cho phép, mẹ nên bắt đầu đi bộ nhẹ nhàng trên nền phẳng 30 phút/ngày với sự giúp đỡ của người thân.
Khi về nhà, mẹ nên thường xuyên tập đi lại nhẹ nhàng để quá trình hồi phục tốt hơn. Với các bài tập khác, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Comments